HELBURU NAGUSIAK ETA PROZESUA

Ekosistemaren funtzionamendu egokiak berebiziko garrantzia du. Gure helburu nagusia, oreka ahalik eta handiena lortzea izango da.

Bi arazo nagusi daude Urdaibaiko biosferan:

1-      Hegaztiek etortzeari utzi diote toki falta dela eta.

2-      Landare inbaditzaileak ekosistema kaltetzen ari dira.

Arazo horiei erantzuna ematen saiatuko gara.

Dunen inguruko proiektu bat dago martxan Urdaibaientzat, izan ere, dunen azalera gutxitzen joan da azken urteotan eta hegaztientzako geraleku ziren toki asko desagertu egin dira. Dunen berreskuratze hori 10 urtetan gauzatuko da, beraz, gure proposamena ere 10 urtetan egongo da martxan, gero, desintegratu egingo da arrasto ahalik eta gutxien utziz. Guk proiektu horri bultzada emango diogu txorientzako geralekuak proposatuz,  gainera,  oreka handiago bat lortuko dugu, izan ere, landare inbaditzaileak kenduko ditugu geraleku horiek egiteko eta baita eskolaren erregai gisa erabiltzeko ere. 

2 txori tiro batez hilko ditugu.

Diagrama honetan argi eta garbi ikusten da proiektuaren eraldaketa nolakoa izango den dunen proiektuak irauten dituen 10 urte horietan zehar.

Hasieran, landare inbaditzaile asko egongo dira, eta hegaztientzako toki gutxi. Urteak aurrera joan ahala, dunen proiektua azalera handiagoak lortzen joango denez, geraleku gutxiago egin beharko dira eta landare inbaditzaile gutxiago hartu, geroz eta gutxiago egongo baitira. 10.urtean, landare inbaditzaile guztiak kenduta egongo dira dagoeneko eta dunen berreskuratze totala gauzatuko da proiektuari eta gure laguntzari esker.

10 urte horien ostean, gure eskola eta hegaztientzako geralekuak desagertu egingo dira.

Arazo bat detektatu, erantzuna eman eta desagertu egingo gara.

Ondorengo diagrama honekin berriz Muruetako gunera hurbiltzen hasten gara. Bertako programa nolakoa izan behar den adierazten du, gune ezberdinen arteko lotura fisikoa aztertuz. Gune hauen erlazioak aztertuz, baldintza ezberdinak ezarriz: kokapena, gertutasuna, azalerak, loturak...



Bukatzeko hemen dugu hegaztien bizitoki berri eta ez-iraunkor hauek kokatzeko jarraitu beharreko baldintzak azalerazi ditugu. Bete beharreko baldintzak:

   1_Hiriguneetatik aldenduta egon behar dute. 1km-ko

       distantzia batetara. Hegazti hauek basatiak dira eta ez dute
       gizakiarekin kontaktu handiegirik izan behar.

  2_Ibai nagusietatik urrundu. Itsasontzi handiengandik urrun.

  3_Sakonera txikiko erreketatik gertu. (50zm-ko sakonera

      maximoa izan dezakete).

  4_Babesturiko guneetan, landareriak babesturik eta gune

      lasaietan.

Gizakia ziklo naturalarentzat engranaia

Urdaibaiko ekosistemak jasan behar dituen kanpo aldagaiak asko dira (kostaldean eraikitzea, itsasontzien mugimenduak, drenaiak, klima aldaketa...) eta bere berezko zikloari kalte egiten diote sarritan.

Biosferan bizi diren hegaztiak ziklo horren barnean daude, baina, txorien populazioaren gainbeherak, azken urteetan beren bizilekuaren egoera eta baldintzak aldatzen ari dela adierazi digute. 


Aldaketa horien eragile nagusia gizakia izan dela kontuan hartuta, nola lortu gure eskuhartzea ingurumenaretzat positibo izatea?

Urdaibaiko klima heze eta emankorrak ematen die bizilekua aipatutako hegazti espezie ezberdinei. Begetazioa aldatzen ari da, ordea. Landare inbaditzaileek autoktonoei lur eremu geroz eta zabalagoak kentzen dizkie.

Horregatik, inbaditzaileak diren horiek gure lehengaitzat hartuko ditugu, ziklo naturalean kaltegarria dena gure ziklo propioa sortzeko erabiliz. Honela, ekosistemaren berreskuratze prozesuarentzat engranai azeleratzaile bat izango gara: lehengo, landare kanpotarrak kenduko ditugu, prozesu horretan berehala eraginez. Eta gero, gizartearen kontzientziazio lanari ekingo diogu, epe luzeago baterako emaitzak bilatzeko.

Stand-a izango da helburu horiek lortzeko bitartekaria, akzio bakarrarekin bioeraikuntza landu eta ezaguarazteaz gain, hiritarrentzat informazio gune bat sortuko baitugu.
Askotan esaten den bezala... matar dos pájaros de un tiro.

BIOERAIKUNTZAN MURGILTZEN...

Bioeraikuntza proiektu bat egiteko esan zigutenean, Urdaibaiko biosferari buruzko hausnarketa bat egiten hasi ginen. Urdaibaiko ekosistema berezia dela kontutan izan genuen, eta horri onura bat bilatzeko asmoarekin egin genituen lehen urratsak.

Dunen berreskuratze planak aintzat hartuta eta hegazti-migrazioaren gainbehera presente izanda, zergatiak bilatzen hasi ginen. Horretarako, hegazti ezberdinak aztertu genituen, euren bizilekua, elikadura, habia eta ohiturak besteak beste.

Hona hemen Urdaibaiko hegazti migratzaileen ezaugarri zerrenda:

Laidako hondartzatik kanping-era

   Laidako hondartzarekin kontaktuan, bertara joango den jendearentzat beharrezko zerbitzuak kokatuko ditugu, komun publikoak, sorosle gela eta biltegia dira hauek. Erabilitako moduluen azpialdean aurkituko dira, paseoaren hasieran, eta irisgarritasun errezekoak izango dira (ranpa eta paseo ibilbide laua).

  Igerilekua paseo osoaren erdigune edo sabela kontsideratzen dugu. Alde batetik, hondartzako bisitariek itsasoko korronteak ez pairatzeko eremu zabal bat izango dute (hondartzaren eskalari ematen dio erantzuna) itsasgoran zein itsabeheran erabilgarria izango dena.

  Bestetik, bere inguruan, hondarretan egon nahi ez dutenentzat guneak zabaldu ditugu, bertako zirkulazio posibleak kontuan hartuz. Hauetako gune bati taberna lotu diogu erabilera publikoak harremanetan jarriz.

  Eta azkenik, ur terapi zentruko ur hotzeko bainugela igerilekuko ur berberarekin hornituko dugu. Horren erabilera publikoa duen eremua erlaxatzeko erabiliko den espaziotik banatzeko, zulodun oinarria duen bide bat erabili dugu; espazio banatzaile izateaz gain, beste ibilbide guztiengandik ezberdina izango da, sentsazio-ibilbideari hasiera emango baitio.

   Laida eta kanping-aren artean gelditzen den ibilbidean berriz, zerbitzuei garrantzia kendu eta ibilbideari ematea nahi izan dugu, sentsazio ezberdin eta itsasaldien lanketa eginez. Ibilbide baten aurrean gaudenez, modulo guztietan zehar pasabide zabal bat mantendu dugu, sentsazioak bizi nahi ez dituena behartua senti ez dadin.

  Modulo multzo honetan entzumenaren zentzumena indartu nahi izan dugu, ikusmena bezalako zentzumena mugatuz, horrela urdaibaiko ingurua ohituak ez gauden eran bizitzeko bultzada emanez. Bestetik, itsasaldien eragina pairatuko duen ibilbiderako jeitsiera ere eskeintzen da gune honetan.

  Hurrengo multzo honetan berriz, sentsazio ezberdinak lantzen dira jarritako elementu eta itsasaldien arabera. Ebaketan garbi ikus daitekeenez aukeratzeko 5 espazio lantzen dira, bisitariak bizi nahi duena erabakitzen utziz.

1- Itsasgorak estaliko duen bidea.

2- Itsasaldien arabera espazioa aldatuko da.

3- Ura gertu sentitzeko aukera.

4- Ibilbide zabala.

5- Argitasunaren intentsitate aldaketa.

  Azkenik igerileku alternatibo hau dugu. Bertan espazio zabal bat lortzea nahi izan dugu, kanping-aren aurrealdean dagoen "merenderoari" eskaintza eginez. Bertan igerilekua eta putzu txikiak aurkituko ditugu.

probatu_jeitsi_IKUSI_igo_ENTZUN_zarata_jeitsi_USAINDU_badago_busti_IKUTU_beldurtu_argia_hutsune_egon_olatuak_denbora_jendea_elkartu_itzala_beroa_MUGITU

Urdaibaira hurbilduz

Sentsazio ezberdinen lanketaren bitartez, Urdaibaiko inguruaz gozatzeko aukera ematea izan da gure helburua.

Eustorma berri bat proposatuz, itsaso eta naturara hurbiltzeko aukera eskeintzen dugu. Aldaketa honetan, funtsezkoak dira ibilbide-talde osoak osatzen dituen ebaketa ezberdinak, hauek baitira eremu bakoitzaren jarrera zehazten dutenak.

Beraz, sentsazio-ibilbidea gauzatzea izan da gure xedea. 

Hasiera, Laida hondartzako aparkalekuan dago, lotura puntu nagusia delako. Bukaera, berriz, kanping ondoko aisialdi eremuan finkatu dugu. Puntu hauek bere inguruko espazioan eragingo dute eskakizun gehiagorekin.

Igerilekua ibilbide osoaren erdialdean kokatuko da, itsasgorari hondartzarako sarrera ukatuz, eta bere beso bakoitzeko erabilerak  bereiziko ditu. Bere inguruan kokatuko dira bai taberna eta bai ur-terapi zentrua bere inguruan espazio publiko nagusi bat eratuz.

Eraikuntzari dagokionez, obraren sinplikazio bat lortu nahian, moduluen erabilerara jo dugu; egitura finko batekin, naturaren indar eta bizitasuna sentitzeko asmoz.

Urdaibaiko ibilbide berria

 Urdaibaiko naturara hurbiltzea da proiektu honen xedea. Ingurune natural honekin gozatu eta gertu sentitzea nahi dugu, honelako toki batek eskenintzen dizkigun sentsazioak aprobetxatuz.

 Mendia eta itsasoa, lurra eta ura, hezea eta bustiaren artean kokatzen da proiektu hau. Pantaila horma eraldatuz eta modulo bidezko eraikitze sistema batez egingo genuke gure ibilbidea, modulu bakoitzean sentsazio eta ibilbide ezberdinak aurkeztuz.

  Proposatutako ibilbide honetan denboraren eragina oso garrantzitsua da. Iñoiz ez da berdin mantenduko, denboraren poderioz aldatzen joango den eraikuntza bat litzake. Alde batetik marea aldaketek bide ezberdinak hartzera bultzatuko gaituzte, eta bestetik, urteak pasa ahala bizitza sortuko da gure hormetan.

  Aipatzekoa da, hondartza ingurua denez, adin eta ezaugarri ezberdinetako jendea gerturatuko dela bertara, honela ibilbide ezberdinen proposamena egiten da bakoitzak gustokoen dituzten ibilbideak egiteko aukera emanez. Eskaintza zabala egiten dela uste dut, bakoitzak norberaren bidea aukeratu baitezake, natura izango da hein baean aginduko duen faktore bakarra.

IAAC THESIS PROJECTS 2009. Gawel Tyrala from Wroclaw, Poland

Gure proiekturako interesgarria litzateke uda eta neguan espazio berak funtzio ezberdinetarako erabiltzea. Ondoko proiektu tesia egitura transformagarri baten inguruan datza, eta interes handikoa izan daitekeela iruditu zait.

Within the IAAC Thesis projects series we started last year, we continue today by presenting the work by Gawel Tyrala, an architect from Wroclaw, Poland. As a thesis project he developed a project to enter a competition on Vistula River banks. Permanent activities around Vistula River banks forced the need to create temporary infrastructure for going on events. His project provided a transformable solution based in the reuse of transport containers, which are commonly used for air and road transport, sea shipping and warehousing. The idea of the project was to create a transformable structure which allowed many different programs to happen: exhibitions, workshops, performances, meetings, presentations, installations and many others.

Gawel Tyrala, Arq._MAA
Gawel Tyrala is a polish architect born in 1982. He graduated from Faculty of Architecture Wroclaw University of Technology in Poland (2007) and Master in Advanced Architecture at the Institute of Advanced Architecture IAAC in Barcelona (2009). He practiced at Vicente Guallart Architects, Studio El and RR-a. He was Coordinator and co-organizer of Polish Meetings of Students of Architecture OSSA in Wroclaw, Gdynia and Gliwice.

Urdaibai aztertzen...

Aurtengo lehen ariketa Urdaibai-en kokatzen da. Ezer baino lehen, zer hobe inguruarekiko azterketatxo bat egitea baino.

Gure taldearen kasuan, bertako bide, hondartza, herri eta mendietan nortzuk ibiltzen diren aztertzea nahi izan dugu, bakoitzaren bideak aztertuz zein ibilbide eta gune diren erabilienak jakiteko. Horrela gure lehen ariketako eremuaren ingurua zeintzuk bisitatzen duten hipotesi bat egin ahal izateko, bertako gabeziak aztertu ahal izateko.

Horretarako, gure mapa propio bat gauzatu dugu, era berean ikustean adierazgarri egitea nahi genuen. Gure lanak bi fase izan dituela esan dezakegu, nahiz beraien artean estuki lotuak egon: alde batetik puntu interesgarrienak identifikatu eta ondoren ibilbide ezberdinak markatzea izan da. Honela bi ondorio atera ditugula esan dezakegu.

 Alde batetik, collage hau dugu. Urdaibaiko oinaren irakurketa bat da, bertako puntu ezberdiñetan aurkitu dezakegun paisai edo inguruarekin osatua. Argazkiez baliatuz, mendebaldeko itsas-ertza gogorragoa dela antzeman genuen, hau da eraikia eta gizakiaren esku-hartze handiago batekin. Ekialdean berriz, paisaia naturalagoekin topo egin genuen, eta inguru lasai eta leun batekin. Bertan gizakiaren esku-hartzea txikiagoa izan arren, arreta piztu zigun ekialdea turismoari prestaturiko gunea zela. Hau da, argazkiak bilatzerako orduan, ekialdeko argazki gehiago aurkitu genituen. Beraz gure lehen ondorioa: mendebaldea bizitzeko eta ekialdea bisitarientzako prestatua dago.



  Bestetik, pertsona mota ezberdinen ibilbideak aztertuz, gune batzuk jende mota anitzek bisitatzen dutela ikusi dugu, beste gune batzu ordea, turistek soilik. Horixe pasatzen da lehen ariketako eremuan. Oso jende mota gutxi hurbiltzen da bertara, eta jende mota hau udaran hurbiltzen da. Beraz, esan daiteke neguan leku hau isolatua edo abandonatua gelditzen dela, eta leku izugarria izanik gure nahi herritarrak bertara hurbiltzea da, beraz ondorioetako bat, ekialde eta mendebaldearen arteko komunikazioa hobetze da. Izan ere, bisualki gertu dauden lurraldeak dira, ordea, denbora aldetik hurrun, errepideek itzuli guztia egiten baitute.





Paisaia ideia gisa / 1960-1980

  Uda osoan zehar, Koldo Mitxelena kulturgunean ikusgai izan dugun erakusketa izan da.
Land art eta paisaiaren arloa jorratzen duen erakusketa da, ordea, bertara sartu nintzenean, sentsazio arraroa izan nuen. Ez dakit zer ikusteko esperoan gerturatu nintzen bertara, baina hasiera batean, aretoa hutsik aurkitu nuen. Denbora pasata, aretoa informazio eta dokumentazioz betea zegoela antzeman nuen: bideoak, liburuak, argazkiak, esaldiak.... patsada handiz ikusi eta ulertzeko aretoa izan da.
  Gai nagusia paisaia eta artea izan da. LAND ART hain zuzen ere.
Eskala handiko arte bezala kontsideratzen da, baina hau ez da saltzeko edo kontsumoari begira egindako arte bat. Nire aburuz, protesta gisa egiten den arte bat da. Honen egileak ez du kontsumismoa begiratzen, probokazio bat, sentsazio bat eta iksugarritasuna sabaldu nahi du; ikusleari gauza erraldoi bat transmititzea.

   Bestetik, esan bezala, arte mota honek naturarekin erlazio zuzena du. Eta denbora ere faktore oso garrantzitsua da, esaterako Agne Denes artistarentzat.

Artista hau arte ekologikoaren aintzindaria izan zen. Haren lanak ekologia, kultura eta gizarte alorreko gaiak jorratzen ditu, eta eskala monumentalekoa izaten da sarri, Tree Mountain lana bezalaxe.
Lan honetan natura artifizial bat sortzen du, baina beti ere hau errespetatuz; zein oker egingo dio naturari 10.000 zuhaitz landatzea, beste hainbat zuntsitzen ari garenean?
Obra honi buruz, gustatu zaidan beste gauza bat, denbora faktorea da. Lanaren oinarria dela iruditzen zait, lan bizia dela esan dezakegu, unetik unera haziz doa, aldatzen, garatzen, bizitzen... hori ez al da naturak egiten duena?
Agian, hau ez da Agne Denes-ek erakutsi nahi izan duena, baina artean gizabanakoaren irakurketak ere garrantzia duela uste dut, batez ere horrek pentsaraztea eragiten badu.

Zer espero.............hura ikasi?

Hainbat buru, hainbat amets. Hamaika bide, ordu gutxi. Baina galdera ona; beharrezkoa. Ziur naiz denok interesak ditugula eta baita asko antzekoak izango direla ere.
Ez dakit kezka edo interesa deitu buruan bueltaka daukadanari. Azken finean arkitektoak naturan gauzatzen ditu bere lanak; hein handi batean hau eraldatuz. Inpaktu handia eragiteko gai da eta esku-hartze hori neurtu beharrekoa dela uste dut. Orain arte, esan daiteke arkitektura estilo nagusi bat jorratu dugula eta gustatuko litzaidake teknika, sistema eta ekarpen berriak ezagutzea. Blogaren kontu hau interesgarria izan daiteke informazioa guztion artean partekatzeko.
Bestetik, urte hauetan, barne espazioak duen garrantziaz ohartu naiz eta honek proiektu bati joku asko ematen diola ikasi dut. Funtzio aniztasunaren ideia gustoko dut eta horrelako espazio erabilgarriak sortzea erronka ona izan daitekeela uste dut.
Horretarako hastea onena.